ΖΕΙ. ΤΟ ΠΟΛΥΤΕΧΝΕΙΟ ΖΕΙ.

Τριάντα εννιά  χρόνια μετά πώς μπορεί κανείς να μιλήσει για το Πολυτεχνείο;

Τι μπορούν να νιώσουν οι άνθρωποι του σήμερα για κείνο, το μακρινό χθες της ζωής εμάς των μεγάλων, και το τελείως άγνωστο παρελθόν για τα παιδιά της εποχής μας;

Πολυτεχνείο. Μία από τις τρεις μεγάλες εθνικές μας γιορτές. Στενά δεμένη όπως κι οι άλλες με την πανάκριβη για τον Έλληνα λευτεριά. Αλλά τη λευτεριά στο Πολυτεχνείο δεν την απείλησαν ξένου τα πολυβόλα και εχθρού ο στρατός. Δύσκολο τούτο να το νιώσουν τα παιδιά μας. Τους λες για Τούρκους το 21, για Ιταλούς και Γερμανούς το 40, μα πώς να εξηγήσεις το ανεξήγητο, Έλληνες να σκοτώνουν Έλληνες; Και πώς στα τρυφερά αυτάκια τους για σκοτωμένα παιδιά να μιλήσεις, αμούστακα παλικάρια και πρόσχαρα κορίτσια του σχολειού που βρέθηκαν κάτω από τις ερπύστριες των τανκς, ελληνικών τανκς, με Έλληνες φαντάρους στο τιμόνι; Ο αδερφός, ο φίλος, ο χτεσινός συμφοιτητής, να στρέφει το όπλο και να σκορπίζει θάνατο σε κείνους που φώναζαν:

Αυτή, την τραγική κραυγή, ώρα 3 το πρωί, ξημέρωνε Σάββατο, 17 του Νοέμβρη του 1973, κανείς δεν πρόκειται να ξεχάσει απ’ όσους την άκουσαν. "Έχει για πάντα τη ζωή μας σημαδέψει." Αυτή τη μνήμη, αυτό το απερίγραπτο συναίσθημα, που έγινε για όσους την άκουσαν φάρος ζωής και ακλόνητη απόφαση για αγώνα διαρκή απέναντι σε κάθε άδικο, σε κάθε τύραννο, όπως κι αν λέγεται κι απ’ όπου κι αν είναι, είναι τα μόνα που μπορούμε να μοιραστούμε με τα παιδιά μας. Η μόνη αλήθεια που μπορούμε να τους μεταβιβάσουμε για το τι ήταν το Πολυτεχνείο. Για το τι είναι ακόμη σήμερα. Για το πώς πρέπει να μείνει αύριο. Ένα ζωντανό Πολυτεχνείο είναι το μόνο Πολυτεχνείο που μπορούν τα παιδιά μας να νιώσουν. Όχι μια μνήμη νεκρή. Όχι απλά ένας κατάλογος άγνωστων νεκρών. Κι ακόμη πιο άγνωστων για εκείνα πολιτικών καταστάσεων.

Το Πολυτεχνείο δεν είναι μια ακόμη συνηθισμένη γιορτή. Εύκολο δεν είναι γι’ αυτό να μιλήσουμε. Ζούνε ακόμη οι πρωταγωνιστές. Και οι μέσα και οι απέξω. Η ιστορία σηκώνει τα χέρια ψηλά όταν των γεγονότων ο κουρνιαχτός συνεχίζει να αιωρείται στην ατμόσφαιρα. Όταν ο χρόνος δεν έχει στα τυλιγάδια του κλώσει της φανατισμένης ματιάς την υπερβολή. Καίει ακόμη το Πολυτεχνείο. Και καίγεται διπλά όποιος θελήσει τις αλήθειες του διάπλατα να ξεδιπλώσει. Είναι πιο τίμιο σιωπή να κρατήσουμε και στον καιρό να αφήσουμε το χρέος του να κάνει. Νηφάλιες να ξαναγίνουν οι ματιές μας και ευήκοα τα ώτα μας στην ιστορική αλήθεια. Δίχως φόβο και δίχως πάθος.

Ως τότε τι ήταν το Πολυτεχνείο ας αποφεύγουμε να λέμε με βεβαιότητα. Νερό ας ρίχνουμε στην απατηλή σιγουριά του υποκειμενισμού μας. Ο καθένας από μας κρατά μέσα του το δικό του Πολυτεχνείο. Και ίσως κάποιοι ανάμεσά μας να το έζησαν όπως σε λίγο τα ποιήματα των παιδιών μας θα ζωντανέψουν. Παιδιά τότε κι εκείνοι. Με γκρίζα μαλλιά σήμερα. Πώς εγώ, που μόλις στα δεκατέσσερα βρισκόμουν τότε, λόγο να αρθρώσω μπροστά σε κείνους και το Πολυτεχνείο τους να τους εξηγήσω τι ήταν; Κι ας ήμουν από τους τυχερούς άτυχους που τα είδαν όλα από κοντά. Που η γειτονιά μου, η γειτονιά του Πολυτεχνείου ήταν. Που κάτω από το μπαλκόνι μου είδα να διαβαίνουν οι φοιτητές, κρατώντας της πατρίδας το λάβαρο και ζητώντας να γίνει ξαστεριά σε μια νύχτα που έφηβη τότε δεν είχα δει ακόμη το σκοτάδι της. Ποιος τόλμαγε τότε σε μας τα παιδιά, χούντα να μας εξηγήσει τι ήταν; Εμείς, στα τρυφερά χρόνια που τα παιδιά μας τώρα βρίσκονται, κρατούσαμε το βιβλίο με το πουλί της εθνοσωτήριας επανάστασης. Και ιερόσυλα με την άλλη, την πραγματική και τη γνήσια επανάσταση του Γένους τη συγχέαμε. Και ήρθε το Πολυτεχνείο. Τρεις μέρες όλο κι όλο. Και τρεις νύχτες. Περισσότερο οι νύχτες. Για να ξημερώσει στην ψυχή μας η αλήθεια. Σε τρεις μέρες οι έφηβοι εκείνης της γενιάς μεγαλώσαμε χρόνους πολλούς. Κι η ζωή μας σημαδεύτηκε ανεξίτηλα με κείνο το λιτό και απέραντα περιεκτικό μήνυμα:

ΨΩΜΙ - ΠΑΙΔΕΙΑ – ΕΛΕΥΘΕΡΙΑ

Γι’ αυτό το Πολυτεχνείο και μόνο μπορώ με τιμιότητα να σας μιλώ. Για το σύμβολο μιας ολόκληρης γενιάς. Για το πύρινο σφράγισμα της ψυχής, που όσα χρόνια και να περάσουν θα μας καλεί σε αγώνες για τα ίδια ιδανικά. Ναι, είναι και γιορτή το Πολυτεχνείο. Είναι και μέρα μνήμης και τιμής, στους νεκρούς του και στους αγωνιστές του. Πάνω απ’ όλα όμως το δικό μας Πολυτεχνείο είναι το διαρκές κάλεσμα να δικαιώσουμε το αθώο αίμα που το πότισε. Να κρατήσουμε ψηλά τη σημαία που γκρέμισαν τα τανκς. Για να μην ντρεπόμαστε, Εφιάλτες να μη γενούμε μπρος στην ιερότερη στιγμή της ζωής μας.

Αυτό το Πολυτεχνείο μοιράζομαι σήμερα μαζί σας. Μια μνήμη ζωντανή. Ένα χθες που κάθε σήμερα ανανεώνεται και θέτει αμείλικτα ερωτηματικά. Για το ΨΩΜΙ, για την ΠΑΙΔΕΙΑ, για την ΕΛΕΥΘΕΡΙΑ. Όχι μόνο γι’ αυτά που ζητούσαν οι φοιτητές τότε. Αλλά και γι’ αυτά που κάθε γενιά ονειρεύεται και δικαιούται. Για τα ίδια που και τούτη, η νέα γενιά, η γενιά των παιδιών μας απαιτεί ν’ αποκτήσει, απαιτεί να τους δώσουμε. Στα μάτια αυτών των παιδιών διαβάζουμε ποιο πρέπει να είναι το Πολυτεχνείο του σήμερα. Και από τα μάτια αυτά παίρνουμε εντολές και ελπίδα να συνεχίσουμε. Τώρα εμείς και αύριο εκείνα. Για τα δικά τους παιδιά. Για τα παιδιά κάθε εποχής. Για το μέλλον. Για το όνειρο. Για έναν καλύτερο κόσμο.

Ναι, αυτό το Πολυτεχνείο κάθε που κοιτάς τα μάτια των παιδιών ανασταίνεται. Και δε διστάζεις να φωνάξεις:

                                                           ΖΕΙ. ΤΟ ΠΟΛΥΤΕΧΝΕΙΟ ΖΕΙ.